به گزارش مشرق به نقل از سايت فيلم سينمايي «پايان‌نامه»، نشست نقد و بررسي فيلم «پايان‌نامه» در دانشگاه فردوسي مشهد با حضور کارگردان و تهيه کننده اين فيلم برگزار شد. در آغاز اين مراسم فيلم «پايان‌نامه» براي دانشجويان اين دانشگاه به نمايش درآمد. سالن نمايش به اندازه‌اي پر شده بود که بسياري بر روي زمين نشسته و يا ايستاده به نمايش فيلم پرداختند. پس از پايان نمايش، فيلم مورد تشويق ممتد و گسترده دانشجويان حاضر در سالن قرار گرفت. در ادامه مراسم حامد کلاهداري کارگردان و روح‌اله شمقدري تهيه‌کننده براي پاسخ به پرسش مخاطبان حاضر شدند.
بنا بر گزارش سايت فيلم «پايان‌نامه» به نقل از هنرنيوز، پرسش اول از حامد کلاهداري درباره چگونگي شکل‌گيري ايده و فيلمنامه بود؛ کلاهداري در اين مورد گفت‌: ضمن عذرخواهي از سيستم نامناسب پخش سالن، بايد عرض کنم، ايده فيلم از همان زمان انتخابات شکل گرفت که من موضوع را با برادرم مطرح کردم و فيلمنامه شروع به نگارش شد. اين نگارش اوليه پايان سال 88 و اوايل 89 آماده بود و پس از آن ما دنبال تهيه‌کننده‌اي براي ساخت اين فيلمنامه داشتيم.
پرسش بعد از حامد کلاهداري، درباره فشارها و کارشکني‌هاي احتمالي در ساخت اين اثر بود؛ کلاهداري در اين مورد گفت‌: بله در اين کار اتفاقات فراواني افتاد؛ عده‌اي سعي داشتند با هر ابراز و فکري در کار ساخت اين فيلم خلل وارد کنند. براي مثال بازيگري که مي‌آمد و فيلمنامه را مي‌خواند و علاقه‌ خود را براي بازي ابراز مي‌کرد، با فضاسازي عليه او و ايجاد تنش باعث مي‌شدند او از بازي انصراف داده و پا پس بکشد.
تهيه‌کننده «پايان‌نامه» هم در تکميل مباحث مطرح شده و در پاسخ به اين سئوال ضمن عذرخواهي از دانشجويان به جهت تاخير يک ساعته در پخش فيلم، ابراز داشت: از زمان شکل‌گيري فيلمنامه معلوم شد که اين فيلم سياسي است و عده‌اي صرف اينکه فکر مي کردند احتمالا فيلم حرفي مخالف با نظر آنها خواهد داشت، در تلاش بودند اين فليم اساساً توليد و ساخته نشود.
وي ادامه داد: اواخر تابستان 89 اين فيلمنامه به دست ما رسيد و قرار شد تهيه‌کننده‌ کار باشيم و وقتي توليد فيلم جدي شد، عزم برخي افراد براي کارشکني بيشتر شد و تلاش کردند، اين اثر به توليد و اکران نرسد. اما خوشبختانه اين فيلم با تمام مشکلات ساخته شد و براي مردم به نمايش درآمد و در اين سالن آنطور که ما شاهد بوديم با استقبال خوبي روبرو شد.
پرسش بعدي در مورد فشار احتمالي آقازاده‌ها عليه ساخت اين فيلم بود؛ که روح‌الله شمقدري با اشاره به اين که سئوال‌هاي سخت براي پاسخ به او واگذار مي‌شود با خنده گفت : نه! فشاري از آقا زاده‌ها نداشتيم!
پرسش ديگر از حامد کلاهداري درباره سفارشي بودن اين فيلم بود که وي اظهار داشت: با توجه به توضيحاتي که خدمت‌تان در ابتداي صحبتم عرض کردم؛ نوشتن و ايده از ما بود و نمي‌توان در اين مورد گفت که کار سفارشي بوده است. تهيه‌کننده فيلم هم اضافه کرد که اگر کار سفارشي بود که اينقدر مشکل بر سر راه توليد آن وجود نداشت و حتي مشکلات بودجه در کار نبود.
در ادامه جلسه نشست پرسش و پاسخ فيلم «پايان‌نامه» در دانشگاه فردوسي مشهد؛ مستند بودن وقايع و استعلام از وزارت اطلاعات موضوع سئوال قرار گرفت که شمقدري در پاسخ به اين سئوال گفت: اين که قصه؛ تمام وقايع و حوادث‌اش منطبق بر اسناد باشد اينگونه نيست؛ چرا که قرار بر ساخت اثر مستند نداشته‌ايم؛ و طبيعي است که ذهن نويسنده است که قصه را پيش مي‌برد. اما «پايان‌نامه» نمادي از وقايع است؛ به بيان ديگر اساساً پايان‌نامه اثري نمادين است که بايد نمادها مورد توجه قرار گيرد و پيام اصلي فيلم با شناخت آنها به مخاطب انتقال داده مي‌شود.
وي ادامه داد: ما براي رسيدن به اين نمادها از تحقيقات و مستندات فراواني که پس از انتخابات حادث شده بود بهره گرفتيم. در واقع کليت فيلم بر مستندات منطبق است؛ اما جزئيات آن نه.
پرسش بعدي از تهيه‌کننده درباره اين بود که آيا اين فيلم تبليغ اين است که دانشجو بايد کار سياسي کند يا اينکه او قرباني سياسي است؛ در اين باره شمقدري توضيح داد: من تصور نمي‌کنم ما جايگاهي داشته باشيم که بگوييم دانشجويان وارد سياست بشوند يا خير. چرا که دانشجو اساساً وارد حوزه سياست هست و خواهد بود. اما نکته کليدي اين است که دانشجويان بايد حواس‌شان باشد بازيچه قرار نگيرند.
در ادامه جلسه با توجه به حجم سئوالات مکتوب و تقاضا براي پاسخ دادن به سئوالات شفاهي يکي از دانشجويان در پرسش شفاهي خود ضمن اشاره به اينکه اعتقاد دارد اين فيلم اساساً سياسي نيست و در مسائل فني هم دچار اشکالاتي است گفت: به نظر من اين فيلم به دانشجو توهين کرده و او را متهم کرده است، در ضمن برخي ديالوگ‌ها هم شعاري است در اين مورد توضيح دهيد؛ حامد کلاهداري کارگردان «پايان‌نامه» در اين مورد گفت: همين که اين فيلم مخالفان فراواني داشته مستدل‌ترين دليل براي اين است که «پايان‌نامه» فيلمي سياسي است. (اين حرف کلاهداري مورد تشويق حاضران قرار گرفت).
تهيه‌کننده «پايان‌نامه» هم در اين مورد اضافه کرد: به هر حال هر اثري نقص‌هايي دارد؛ هر چند در مورد فيلم «پايان‌نامه» هم از نظر کارشناسان نظرات مختلفي وجود دارد. اين تعابيري که به فيلم نسبت داديد کارشناسي شده نيست. در ضمن چرا اگر فيلمي که در مخالفت با نظام شعاري مي دهد، نمي گويند شعاري است و تا حرفي موافق و اصولي زده مي شود با اتهام شعاري بودن آنرا پس مي زنند؟ از نظر من شعار دادن عيب نيست و همين که اين ديالوگها در ذهن شما مانده يعني شعار موفقي نيز بوده است.
دانشجوي ديگري درباره سفارشي بودن اين فيلم سوالاتي پرسيد و اين نکته را مطرح کرد که شما از جناح خاصي طرفداري کرده‌ايد؛ چرا از جناح مخالف حرفي نزديد؟ کلاهداري در پاسخ به اين سوال گفت: من درباره چگونگي شکل‌گيري فيلمنامه توضيحاتي را عرض کردم و گفتم که فيلمنامه از طرف ما به تهيه کننده پيشنهاد شده است و با اين تفاصيل؛ مسأله سفارشي بودن در اين مورد منتفي است ولي اگر شما اصرار داريد بگوييد سفارشي است من چه بگويم!
شمقدري هم در تکميل اين پاسخ گفت : فيلم به جناح خاصي نمي‌پردازد همانطور که در بحث هاي سياسي دو طرفه است و هر کدام به صراحت حرف خودشان را مي زنند. نکته کليدي اين است که حرف اصلي‌ فيلم «پايان‌نامه» بحث «ولايت مداري» است که ما همه چيزمان را از آن داريم.
اين صحبت مورد تشويق گسترده حاضران قرار گرفت.